"Dziurdziowie" Orzeszkowa Eliza

Wydawnictwo: Czytelnik
Rok wydania: 1957
Ocena: 5/6

Podobno książki Orzeszkowej są nudne, podobno - bo ja dotąd tego nie zauważyłam. Nie znalazłam słynnych nudnych opisów przyrody w "Nad Niemnem", nie znalazłam nic nudnego w "Marcie", czy "Chamie". Każda jej powieść przykuwa do siebie, nie daje się odłożyć, ani o sobie zapomnieć. Pierwszą rzeczą, którą zrobiłam dziś po przebudzeniu, było sięgnięcie po "Dziurdziów" i dokończenie ostatnich pięćdziesięciu stron. Nie jest to autorka, którą mogłabym czytać hurtowo, jedna książka po drugiej,  jej twórczość silnie na mnie wpływa, wdziera się do duszy i szarpie. Po każdej lekturze potrzebuję czasu, żeby dojść do siebie. Ze współczesnych autorek, tak oddziałuje na mnie, chyba tylko Majgull Axelsson.

"Dziurdziowie"  zaczynają się jak najprawdziwszy kryminał, na sali sądowej, gdzie toczy się proces czterech oskarżonych: Piotra Dziurdzi, jego syna Klemensa, stryjecznego brata Stefana oraz Szymona Dziurdzi. Napięcie panujące na sali rozpraw sugeruje, że zbrodnia musiała należeć do najcięższych. Ale jakie przestępstwo popełnili, dlaczego, co ich do tego skłoniło? Aby odpowiedzieć na te pytania autorka przenosi nas kilka miesięcy wcześniej do Suchej Doliny, na pozór dostatniej wioski, którą dotknęło nieszczęście - krowy przestały dawać mleko. Rozwiązaniem problemu według mieszkańców wsi jest przywołanie wiedźmy, która ściągnęła na nich tę klęskę. Na łapanie wiedźmy na ogień, pierwsza nadchodzi żona Kowala. Tak zaczyna się tragedia Pietrusi i opowieść o ludzkiej zazdrości, poczuciu krzywdy, sile zabobonów oraz chęci zemsty.

Uważam, że powieść ta jest aktualna i w naszej "globalnej" wiosce, gdzie łatwo zniszczyć komuś życie fałszywymi oskarżeniami, też tkwi w nas silna potrzeba szybkiego znalezienia winnego i taka sama skłonność do nadinterpretacji faktów do własnych celów, potwierdzenia przekonań.

Źródło